ERP Sistemleri & İş Zekası: Post

Post etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster

Pazartesi, Mart 01, 2021

ERP Sistemlerinin Gelişim Süreci

Kurumsal Kaynak Planlama (ERP) gelişim süreci MRP ile başlamaktadır. Artan ihtiyaçlar ve gelişen faaliyetler ihtiyacı da arttırmış ve günümüzdeki ERP sistemlerinin oluşmasını sağlamıştır.

Bilgisayar teknolojisi 1960’lı yıllarda üretim yönetiminde kullanılmaya başlanmıştır. İlk yıllarında MRP olarak adlandırılan ve kullanılan bu sistem sadece üretim ihtiyaçlarını hesaplamak amacıyla kullanılmıştır. Teknolojik gelişmelerin de etkisiyle her geçen yıl daha da gelişme sağlayan bilgisayar destekli üretim süreçleri 1970 li yıllara gelindiğinde Kapasite Planlama, satış süreçleri gibi işlevlerinde eklenmesi ile MRP II yazılımlarını meydana getirmiştir. 1980 yılına gelindiğinde CIM (Computer Integrated Manufacturing) Bilgisayarla Bütünleşik Üretim adı ile değişimini sürdürmüştür. Birden fazla dağıtım alanına sahip işletmelerin ihtiyaçlarını karşılayabilmek amacıyla DRP (Dağıtım Kaynakları Planlama) sistemleri gelişmiştir. MRP II, CIM ve DRP sistemleri arasında bir entegarasyon gerçekleşmiş, bu sistemlere ek olarak İnsan Kaynakları, Kalite Yönetimi, Bakım ve Onarım süreçleri dahil edilerek günümüzde kullanılan ERP sistemleri meydana gelmiştir. (Özdemir, 2008)

ERP sistemleri local ağlardan web ortamına taşınmaya başlamış ve 2000 yılların başlarında web ERP kavramı ortaya çıkmıştır. Tedarik Zinciri Yönetimi, Müşteri İlişkileri Yönetimi süreçlerinin de dahil olmasıyla ERP gelişim yolunda bir adım daha ilerlemiştir. (Çağlıyan, 2012)

ERP sistemlerinin gelişimi yetenekleri bazında ifade etmek gerekirse, MRP sistemi odak noktası envanter yönetimi iken ERP tüm sistemi kapsar niteliktedir.

Şekil 1 - ERP Kapsam Gelişimi (Karagöz, Yıldız, Uzun, & Özaygün, 2014)

Endüstri 4.0 açılımı ile gelişimine devam eden üretim metotları ve bilgisayar teknolojisinde ki yapay zekâ çalışmalarının ERP sistemlerini de geliştireceğine hiçbir şüphe yoktur. Üretim adetlerini ek veri girişine ihtiyaç olmadan hesaplayan makineler, duruşlarını öngören ve uyarı veren makineler ERP gelişimini direkt olarak etkileyecek önemli gelişmelerdir.

ERP sisteminin zaman içerisinde gelişim sürecini aşağıdaki görselle ifade etmek mümkündür.

Şekil 1.2: ERP Gelişim Süreci (Karagöz, Yıldız, Uzun, & Özaygün, 2014)

Çarşamba, Şubat 17, 2021

Bulut ERP (e-ERP)

Emre Arslan Bulut ERP , Cloud ERP 0 Comments

ERP çözümleri bir işletme için zorunluluk halini almış durumdadır. ERP sistemi ile çalışan işletmeler bu sistemin avantajlarını keşfettikçe, tüm süreçlerini ERP ile entegre etme gayretine girmiştir. Yönetim standartlarında değişim gösteren ya da eklenen her süreç ERP ile birlikte değerlendirilmeye başlamıştır. Gelişen ve değişen süreçler ile etki alanını genişleten ERP sistemleri yapısal olarak eski kalmaya başlamıştır. Sistem üzerine eklenen her süreç, entegre edilen her program bu sistemlere yük oluşturmaya başlamıştır. Sistem üzerinde düzenli olarak yapılması gereken güncelleme ve bakım işlemleri entegre edilen yazılımlar ile daha riskli ve maliyetli duruma gelmiştir.

ERP altyapılarında ihtiyaç duyulan gelişim kendini bulut teknolojileri alanında göstermeye başlamıştır. Mevcut durumda ERP sistemi genellikle bir şirketin kendisine ait sunucusunda tutulmaktadır. Yapılan güncellemeleri takip etmek dolayısıyla düzenli olarak altyapı bakımı yapmak gerekmektedir. Bulut ERP ya da e-ERP ise altyapısı bulutta tutulan bir sistemdir. Bu sayede sistem üzerinde yapılması gereken güncellemeler merkezden yönetilebilir duruma gelmiştir. Güncelleme ve bakım işlemleri dakikalar içerisinde tamamlanacak duruma gelmiştir. Bulut teknolojisi aracılığı ile bu sistemler de mobil duruma geçmiş, erişim alanı genişlemiştir.

Bulut teknolojilerinin güvenlik seviyesi daima tartışma konusu olmaktadır. Aynı tartışmayı bu sistemler içinde yapmak doğaldır. Fakat bireysel olarak kullandığımız e-mail hesabı, sosyal medya hesapları vb. tamamının bulut sistemlerde olduğu bilinmektedir.

ERP sektörünün öncülerinden olan SAP firması 2018 yılının başında S/4 HANA Cloud ismi ile tanıttığı e-ERP sistemini Kasım 2018 tarihinden itibaren Türkçe olarak da kullanıma almıştır. Yakın zamanda e-ERP değişimini tüm firmalarda yaşayacağımız oldukça açıkça gözükmektedir.

Çarşamba, Ocak 20, 2021

ERP Nedir?

Emre Arslan ERP , Kurumsal Kaynak Planlama 1 Comments

Uluslararası literatürde Enterprice Resources Planning (ERP) olarak adlandırılan ve dilimize Kurumsal Kaynak Planlama olarak çevrilen ERP, ticari bir yazılımın genel adıdır. Temel anlamda işletmelerin bilgi akışlarını derledikleri, şirket içerisindeki bilgilerin konsolide edilmesine imkân sunan bu yazılım her geçen gün gelişimini sürdürmektedir. Bünyesinde Kurumsal Kaynak Planlama yazılımı bulunan SAP, Oracle firmaları uluslararası ölçekte sektörün büyük ve gelişmeye devam eden firmalarıdır. Türkiye de ise bu firmalarla birlikte Canias, Logo, Bilişim firmaları ERP paketleri geliştirmesi anlamında faaliyet göstermektedir.

ERP tanımını Amerikan Üretim ve Stok Kontrol Topluluğu (American Production and Inventory Control Society – APICS) yapmıştır. AIDS’e göre ERP, “Müşteri siparişlerini karşılamak için kurum ve işletme genelindeki gereken kaynakları almak, imal etmek, sevk etmek ve hesaplamak üzere belirleyen ve planlayan muhasebe odaklı bir bilişim sistemidir. Bir ERP sistemi, tipik bir MRP II, sisteminden grafik kullanıcı ara yüzü, ilişkisel veri tabanı, dördüncü kuşak programlama dilinin kullanımı, geliştirmede bilgisayar destekli yazılım mühendisliği, istemci – sunucu mimarisi ve açık sistem uyumluluğu gibi teknik gereksinimlerle ayrılır. Bir başka deyişle ERP; müşteri odaklı imalat yönetim sistemidir.”

ERP sistemleri bu çalışma da üretim fonksiyonlarına yönelik anlatılmıştır. Ancak ERP sadece üretim sistemlerinde kullanılmamaktadır. ERP yazılımları üretim faaliyetlerinin yanında okullarda öğrenci yönetim sistemleri, hastanelerde hasta yönetim sistemleri, üretim olmayan sadece depo süreçlerinin bulunduğu sektörlerde depo yönetim sistemleri gibi farklı sektör ve iş kollarında kullanılmaktadır.

Bu yazılımın isminde bulunan Kurumsal ifadesi tüm kurumun tüm faaliyetlerini ortak paydada toplamayı ifade ettiğini söylemek mümkündür. Bu bakış açısıyla ERP sistemleri, kurumlarda daha önceleri ayrı ayrı ele alınan işlevleri birbirine bağlı ortak parçalar olarak ele alır. Konsolide yapıdan faydalanarak kurumlardaki kaynakların verimliliğini takip eder ve üst düzeye taşımayı hedefler. ERP Sistemlerinde yer alan baz modüller Üretim, Finans, Satış ve Dağıtım, İnsan Kaynakları, Pazarlama, Malzeme Yönetimi, Satın Alma, Kalite ve Proje Yönetimi olarak sayılabilir.

İşletmelerde süreçlerin entegre edilmesi, veri bütünlüğünün sağlanması, kontrol edilebilirliğin kolaylaşması gibi sayabileceğimiz onlarca neden ile ERP sitemlerine yönelik ihtiyaçlar her geçen gün artmaktadır. ERP hakkında çeşitli literatürlerde karşımıza birçok tanım çıkmaktadır. Bu tanımlardan bazıları aşağıdaki tabloda paylaşılmıştır.

Literatürlerde ERP Tanımları

Yazar	Tanım
Bingi vd., 1998: 8	ERP sistemleri, işletmenin tüm yönlerini birleştiren, firma çapında bilgi sistemleridir. Sistem tek bir veritabanı, tek uygulama ve bütünleşik bir arayüz sağlayarak insan kaynaklarından muhasebe, satış, üretim ve dağıtıma kadar her şeyin bütünleştirildiği bir uygulamadır.
Davenport, 1998:121.	Bir işletmede süregelen tüm bilgi akışının bütünleşmesini sağlayan ticari yazılım paketleridir.
Laughlin,1999: 32	Kaynakların planlanması, yönetilmesi ve takip edilmesi için geliştirilmiş, pazarlamadan muhasebeye, satın almadan depolamaya kadar kurum içindeki bütün fonksiyonları birleştiren bir yazılım paketidir.
Laudon ve Laudon, 2002: 55	ERP sistemi, işletme fonksiyonlarının bütünleştirilmesi yolu ile işletmenin farklı birimleri arası bilgi akışının kolaylaşmasını sağlayan organizasyonel bilgi sistemleridir.
Cruz-Cunha, 2010: 156	ERP, entegre edilmiş bir işletme yazılımıdır.
Erdil ve Başlıgil, 2011: 626	ERP, işletmenin stratejik amaçlarını gerçekleştirmek amacıyla müşteri taleplerinin en etkin şekilde karşılanması ve bu sürecin maliyetlerinin azaltılması amacıyla coğrafi olarak farklı yerlerde bulunan tedarik, üretim, dağıtım ve mali kaynaklarının en etkin ve verimli bir şekilde planlanması, koordinasyonu ve kontrol edilmesi fonksiyonlarına sahip bir yazılımdır.

Çarşamba, Nisan 17, 2019

SAP Paket (Packages) ve Request

Emre Arslan Post , SAP ABAP 0 Comments

SAP Paket (Packages)

ABAP ile oluşturulan her geliştirme nesnesi (Program kodu, fonksiyon, ekran, smartform gibi) bir pakete bağlanır ya da yerel nesne olarak tutulur. Yerel nesneler de $TMP paketine bağlanmaktadır. Yerel Nesneler başka sistemlere taşınamazlar. Farklı sistemlere taşımak için bu nesne bir pakete bağlanmalıdır.

SAP Sistemleri genellikle geliştirmenin yapıldığı DEV Sistem, testlerin yapıldığı QA sistemi ve kullanıcıların işlem yaptığı Prod sistem olarak kurulmaktadır. Bazı uygulamalarda ise DEV ve Prod sistemleri kurulmaktadır. Tüm program geliştirme işlemler DEV sistemde yapılır ve diğer sistemlere buradan taşınır.

SAP Request

Yapılan değişikliklerin sistemler arasında taşınmasını sağlamaktadır. Değişikliklerin takip edilmesi için Request oluşturulmaktadır. Bu requestlere de sistem tarafından numara verilmektedir.

ABAP Geliştirmeleri için Workbench Request leri oluşturmaktadır. Bunlar dışında Uyarlama (Customizing) Requestleri en sık kullanılanlardır. Bunların dışında kalanlar genellikler BASIS (SAP Sistem Yönetimi) için kullanılmaktadır. SAP Request tipleri aşağıdaki tabloda verilmiştir.

Tip	Tanım
K	Workbench Request (ABAP)
W	Customizing Request (IMG)
C	Relocation of Objects Without Package Change
O	Relocation of Objects with Package Change
E	Relocation of Complete Package
T	Transport of Copies
S	Development/Correction
R	Repair
X	Unclassified Task
Q	Customizing Task
G	Piece List for CTS Project
M	Client Transport Request
P	Piece List for Upgrade
D	Piece List for Support Package
F	Piece List

SAP Paket (Packages) ve Request Oluşturma

Paketler her uygulama için tekrar oluşturulmasına gerek yoktur. Genel bir mantık ile oluşturulan paketler kullanılarak request oluşturulup, taşıma işlemleri yapılabilir. Örnek olarak ZEGITIM adında bir paket oluşturulacaktır. Bundan sonra eğitim konusunda başka sisteme alınması gereken bir çalışma yapılırsa bu pakete alabiliriz.

SE21 Ekranı İle Paket (Packages) Oluştur

ZEGITIM paketi oluşturmak için SE21 işlem kodu kullanılacaktır. Karşımıza aşağıdaki ekran gelecektir. Bu ekrandan yeni paket oluşturmanın dışında düzenleme ve görüntüleme işlemleri de yapılabilmektedir. $TMP paketini inceleyerek sistemde local olarak tutulan programlar incelenebilir. Detaylar için iletişim menüsünde ulaşabilirsiniz.

Aşağıdaki ekrana gelecek olursak Package alanına ZEGITIM yazıyoruz. Ardından yarat butonuna basıyoruz.

Paket için Başlık Belirle

Short Descrition alanına paket hakkında bir açıklama yazılmalıdır. ZEGITIM için Egitim Çalışmaları adını veriyoruz. Diğer alanları da görselde ki gibi dolduruyoruz.

Request Numarası Al

Her bir requestin requset numarası bulunmalıdır. Bu işlemde request numarası atama işlemi anlatılacaktır. Yukarıda ki işlem onaylandığında karşımıza aşağıdaki ekran gelecektir. Request alanının yanında bulunan arama yardımına basılır.

Yeni bir ekran açılacaktır. Aşağıdaki görsel de kırmızı çerçeve içerisinde bulunan YENI (NEW) tuşuna basılır. Pop-up çıkacaktır, ekranda Request için bir başlık isteyecektir. Bunun için Eğitim Paketi Request adı verilir ve kaydet tuşuna basılır.

Request Onayla

Son olarak gelen pop-up ekranında onay butonuna basarak işlemi tamamlamış oluyoruz. Bu aşamada 3.3. nolu içerikte aradığımız request numarsını oluşturmuş olduk.

Yukarıda ZEGITIM adından bir paket tanımlandı. Bu tanımı herhangi bir değiştirme olarak düşünelim. Oluşturulan bu paketin diğer sistemlere taşınması için sistem bir request tanımlamamızı istedi. Bunun içinde bir request oluşturduk ve bu requeste numara aldık.

SAP Paket (Packages) Görüntüle

Onaylanan işlemin ardından gelen ekranda oluşturulan paker gözükmektedir. Paket için oluşturulan bu request hakkında ki detayları açılan ekrandan inceleyebilirsiniz. Bu ekran aynı zaman SE21 ekranına görüntüle ile girilmiş durumu göstermektedir.

Request taşıma işlemi SAP Request Taşıma konu başlığı altında açıklanacaktır.

Pazar, Mart 17, 2019

ABAP Sözlük (Dictionary)

Emre Arslan ABAP , Post 0 Comments

SQL, Veri işleme (DML) ve Veri Tanımlama (DDL) olarak iki kısma ayrılmaktadır. Veri işleme kısmında SELECT, INSERT, UPDATE, DELETE vb. gibi sorgu komutları kullanılmaktadır. Veri Tanımlama kısmında ise CREATE TABLE, CREATE INDEX, DROP TABLE, ALTER TABLE gibi komutlar kullanılmaktadır. Bu durumu daha basit bir dil ile anlatmak gerekirse, öncelikle verilerin tutulacağı tablolar tanımlanır. Örnek olarak CREATE TABLE komutu ile tablo oluşturulur. Ardından bu tablodan istenilen veriler seçilerek gerekli raporlar hazırlanır. SAP ABAP olarak konuya bakacak olursak veri işleme kısmı ileride öğreneceğimiz ABAP kodları ile yapılmaktadır. Veri tanımlama (DDL) işlemleri ise ABAP Dictionary (Sözlük) ekranı kullanılmaktadır.

ABAP Sözlük içerisinde sistem tarafından tanımlanmış veri türleri, tablolar bulunmaktadır. Bu tabloları ileride yapılacak projelerinde kullanılacaktır. Yapılacak olan raporda sistemde olmayan bir tablo kullanmak gerekiyorsa bu ekran aracılığı ile ekleme ve düzenleme işlemleri yapılmaktadır.

SAP Modül danışmanları bu alanları kullanırken dikkatli olmalıdır. Yeni bir alan ya da tablo eklemeden önce bu alanlarda ilgili tablonun olup olmadığı iyi analiz edilmelidir. İyi analizler neticesinde ABAP Sözlük tüm sistemde ki veri bütünlüğünü sağlanmış olacaktır.

Veri tipleri konusunda açıklanan kullanıcı tanımlı veri türleri ABAP Dictionary ekranlarını aracılığı ile yapılmaktadır. Bunun dışında görünüm oluşturma, dizinler gibi veri tabanı nesneleri ABAP Dictionary aracılığı ile oluşturulmaktadır. ABAP Dictionary ekranına SE11 kısa yolu ile ulaşılmaktadır.

Konuyu bir örnek üzerinden anlatmak gerekirse, MARA tablosunda bulunan MATNR alanını inceleyelim.

SE11 Ekranından ABAP Sözlük açılıp, Database Table alanına MARA yazalım. (Burada Radio Buttonu tıklamak gerekir.) Ardından Display tuşu ile görüntüleme tuşuna basalım.

Karşımıza MARA tablosuna ait alanlar çıkacaktır. Bu alanlardan MATNR (Malzeme Numarası) alanını incelediğimizde Data Element olarak MATNR kullanıldığını görmekteyiz.

Data Element kısmında bulunan MATNR yazısını çift tıklarsak detay bilgilere ulaşacağız. Data Element (Veri Öğesi) MATNR açıklamasının Malzeme Numarası olduğunu görmekteyiz. Bu veri öğesinin Domain olarak da MATNR den oluştuğu gözükmektedir.

Domain üzerindeki MATNR alanına çift tıklarsak Domain detayları açılacaktır. Bu Domain in Data Tipinin CHAR ve veri uzunluğunun 18 olduğunu görmekteyiz.

Bizlerde tablo oluştururken kullanacağımız alanlar için bu yapıyı oluşturmamamız gerekmektedir

ABAP Dictionary bulunan temel türler aşağıda verilmiştir. Bu türler hakkında detaylı bilgi ise ilgili konu başlıkları altında anlatılacaktır.

ABAP Sözlük Domain (Alanlar)
ABAP Sözlük Veri Tipleri
ABAP Sözlük Tablolar